اقتصاد براي همه
اقتصاد مال مردم , در خدمت مردم
Thursday, April 27, 2006
نقش موسسات اعتباري در كاهش جرايم مالي
نقش موسسات اعتباري در كاهش جرايم مالي

شايد از بزرگترها شنيده باشيد كه ميگن " قديمي ها خيلي بهتر بودند. طرف يه تار سيبيلشو رو گرو ميذاشت تا يه قرضي رو برگردونه يا تا يه كاري رو انجام بده".واقعيت غير قابل انكار اين است كه اعتبار افراد نقش مهمي در معاملات اقتصادي بعهده دارد. اگر پولي به كسي قرض داده ميشود يا در معامله اي پرداخت پول به آينده موكول شده اعتبار فرد مقابل نقش مهمي در انجام معامله دارد. قديمها كه جوامع كوچكتر بودن و همه همديگر رو ميشناختند كسي اگر بدحسابي در معامله اي ميكرد, اعتبارش نزد همه از بين ميرفت. براي همين همه مواظب آبرو و اعتبارشان در جامعه و بازار بودند چراكه هزينه بي اعتبار شدن بسيار بالا بود. اما با بزرگ شدن جوامع, سيستم سنتي حفظ ابرو ديگه كاركرد خودرا از دست داده است و سيستم انگيزشي كه ميتوانست هزينه تخلف مالي را زياد كند ديگر كارايي ندارد. بنابراين اتكاي افراد به يكديگر از ريسك بالايي برخوردار شده است. افزايش ريسك اعتبار افراد باعث ميشود كه ريسك معامله يا مشاركت در فعاليتهاي اقتصادي افزايش يابد و نهايتا باعث كاهش فعاليتهاي اقتصادي بگردد كه بالنتيجه رفاه اقتصادي جامعه كاهش ميابد.

توسعه بانكداري خصوصي و رقابت بين بانكها دركشورهاي پيشرفته باعث شده است كه نهادهايي به منظور رتبه بندي درجه اعتبار افراد بوجود بيايد. اين موسسات به منظور خدمات رساني به موسسات مالي همچون بانكها بوجود آمدند تا بر مبناي اطلاعات آنها بانكها از ريسك اعتباري افراد يا شركتها مطلع شوند. در اين سيستم هرچه افراد در گذشته شان خوش حساب تر بوده باشند رتبه بهتري كسب ميكنند. در عوض وقتي فردي ميخواهد از بانك وام بگيرد اگر رتبه اعتباري بهتري داشته باشد نرخ بهره كمتري به وامش تعلق ميگيرد چرا كه احتمال ورشكستگي آن فرد كمتر است.درضمن اين موسسات رتبه بندي با دريافت هزينه ناچيزي رتبه اعتباري هر فرد را در اختيار ديگران قرار ميدهند بنابراين اين اطلاعات مربوط به اعتبار افراد ميتواند در اختيار همگان قرار بگيرد. براي مثال اگر شما بخواهيد خانه اي به فردي اجاره دهيد برايتان مهم است كه سابقه فرد را بدانيد و از اعتبار مالي فرد مطلع باشيد. اين سيستم رتبه بندي انتقال اين اطلاعات را ساده تر و كم دردسرتر كرده است. با كاهش اين ريسك افراد ميتوانند با خيال راحت تري منزل خود را اجاره دهند. بنابراين عرضه خانه اجاره اي بيشتر ميگردد كه به كاهش اجاره منجر ميگردد. در باقي مبادلات اقتصادي اين مسئله صادق است. روشن شدن وضعيت اعتباري افراد مبادلات اقتصادي بيشتري را ممكن ميسازد كه نهايتا رونق اقتصادي بهمراه خواهد داشت.

جنبه مثبت ديگر اين سيستم اعتباري, در كم نمودن تخلفات مالي است. همين سيسستم به ظاهر ساده باعث شده تا همه مواظب باشند كه بدحسابي نكند چرا كه هزينه آنرا بايد در بهره بالاي وام خود يا در سخت شدن معاملات اقتصادي خود بپردازند. اين سيستم باعث ميشود تا هزينه انجام خلاف مالي بالا رود و نتيجتا از جرايم مالي در جامعه كاسته شود. در صورت فقدان اين نهادهاي اعتبارسنجي طبيعي است كه تعداد بيشتري از فعالان اقتصادي هزينه اي براي تخلفات اقتصادي خود مشاهده نميكنند و آمار تخلفات مالي با بزرگ شدن جوامع بيشتر ميگردد. وجود اين نهادها باعث پيشگيري از جرايمي ميشود كه هم اكنون توان زيادي از قوه قضائيه صرف رسيدگي به آن ميشود.
چاپ شده در شرق