اقتصاد براي همه
اقتصاد مال مردم , در خدمت مردم
Saturday, January 28, 2006
نقش صداو سيما در مشكلات مالي باشگاههاي فوتبال
نقش صداو سيما در مشكلات مالي باشگاههاي فوتبال

تا حالا اين سوال براتون پيش آمده كه چرا تو ايران باشگاههاي فوتبال مشكل مالي دارن؟ همه جاي دنيا باشگاههاي كوچك و نه چندان معروف هم از لحاظ مالي سوددهي دارن ولي چرا باشگاه پرطرفداري مثل پرسپوليس نصف خبراش در مورد بي پوليشه.
يكي از منابع اصلي درآمد باشگاهها از طريق فروش حق پخش مسابقاتشونه. اگر كانالهاي متعدد تلويزيوني وجود داشته باشن, آنها براي بدست آوردن حق پخش مسابقات باشگاه باهم رقابت ميكنند و طبيعتا شبكه اي كه بالاترين پيشنهاد رو بده برنده ميشه. اين شبكه ها هم از طريق فروش آگهي قبل و بعد از بازي درآمد كسب ميكنند كه بخشي از آن هم صرف پرداخت هزينه حق پخش بازيها ميشه. باشگاهي كه پرطرفدارتر باشه بيننده هاش بيشتره و تبليغات به هنگام پخش بازيش قيمت بالاتري پيدا ميكنه و در نهايت حق پخش بالاتري رو ميتونه طلب كنه. خلاصه باشگاه معروفتر درامد بيشتري گيرش مياد.
حالا گرفتاري باشگاههاي ايران چيه؟ اينكه بخش خصوصي در شبكه هاي تلويزيوني وجود نداره. يه صدا سيما انحصاري است كه ناز هم ميكنه يه بازي پخش كنه. كلي تبليغ هم ميفروشه تازه از درآمد تبليغات دور زمين هم سهم طلبي ميكنه. ميبيند چطوري عدم وجود رقابت توي يك صنعت (اينجا صنعت شبكه هاي تلويزيوني) بخشهاي ديگر رو از با مشكل مواجه ميكنه.
حالا راه حل چيه؟ بعلت وجود انحصار, دولت بايد دخالت كنه و تلويزيون انحصاري رو مجبور كنه درآمد تبليغاتي هنگام بازي رو به باشگاه بده. خوب معلومه تبليغات بازي تيم پرطرفداري مثل پرسپوليس گرانتر از تيم هاي كم اهميت تري مثل صباباتري و استقلاله. پس درآمدش هم بايد بيشتر باشه. حالا اگر دولت اينطوري فكر نكنه مديرهاي باشگاهها بايد با زور و رابطه از دولت پول بكنن. اينطوري ميشه كه هميشه اين باشگاهها پول كم دارن و مرتب چشم انتظار به مديراني دارن كه پولي رو بزور و التماس از يك دستگاه دولتي بكنن و بيارن تا خرج باشگاه بكنن
.
بهنگام وجود انحصار و دورشدن از وضعيت بهينه اقتصاد آزاد, دولت بايد دخالت كنه و تخصيص ها رو بهينه بكنه. لازمه اين كار هم تعريف دقيق از حقوق افراد يا شركتها است كه پشتوانه قضايي داشته باشه و دادگاه مربوطه با حكم قضايي دولت رو مجبور كنه به نفع بخشهاي اسيب ديده از انحصار اقتصادي , دخالت كنه. بدين ترتيب آحاد اقتصادي مطمئن ميشن مستقل از دولت سركار, قانون ازشون حمايت ميكنه و اين يعني كاهش ريسك در اقتصاد (به پست قبلي كه درمورد نظرات اقتصادي اقاي شاهرودي بود يه نگاه بندازين).